مبانی نظری وپیشینه تحقیق امنیت و نظام های امنیتی

مبانی نظری وپیشینه تحقیق امنیت و نظام های امنیتی فصل دوم : مباحث تئوریک امنیت و چارچوب نظری تحقیق بنیانهای مفهومی و تئوریک امنیت 18 تعریف امنیت 19 نظامهای امنیتی 19 ویژگیهای امنیت 21 الف ) تجزیه ناپذیری امنیت 21 ب ) ذهنی بودن امنیت 22 رهیافت امنیتی 24 الف ) دیدگاه رئالیسم نسبت به امنیت 25 ب ) رهیافت ایده آلیستی یا لیبرالیستی امنیت 26 ابعاد داخلی امنیت 27 ابعاد اقتصادی امنیت 28 ابعاد زیست محیطی امنیت 30 دیدگاه سوم درارتباط با امنیتintegrated approach 31 استراتژیهای امنیتی 32 استراتژیهای امنیتی بعد از جنگ سرد 33 مکاتب امنیتی بدیل برای امنیت خلیج فارس 34 چارچوبهای آلترناتیو 36 آیا پیوند های چند جانبه صلح و ثبات را تضمین می کند ؟ 43 اقدامات امنیتی 46 دستور کار جدید 55 منابع فصل دوم 61 در این فصل ابتدا به امنیت از دیدگاهی نظری می پردازیم و به تعاریف ، ویژگیها ، ابعاد ، جلوه ها ، رهیافتها و استراتژیهای مختلف امنیت اشاره می کنیم . سپس رئوس سه مکتب فکری رقیب در امنیت بین المللی را آورده و آنگاه یکی از این مکاتب یعنی « نظریه هژمونی » را که فرضیه این تحقیق می باشد به عنوان الگوی بررسی ترتیبات امنیتی اعمال شده در منطقه خلیج فارس بین سالهای 1990 - 1970 و پردازش فرضیه این پژوهش در فصول بعد قرار می دهیم . در واقع این فصل مقدمهای تئوریک برای امنیت ، الگوهای بدیل امنیتی ، و « نظریه هژمون » به عنوان فرضیه این رساله را فراهم می کند . بنیانهای مفهومی و تئوریک امنیت در نظام بین الملل کشورها از لحاظ امکانات و تواناییهای مادی و معنوی هم سطح نیستند و به دلیل تلاش مستمر برای تأمین امنیت ملی خود یا گسترش دامنه آن که از مهمترین اولویت کشورها در صحنه روابط بین الملل است به درگیری با یکدیگر می پردازند . به همین دلیل تأمین حداکثر میزان امنیت ملی یکی از نگرانیهای عمده دولتها و از بنیادهای اساسی سیاست خارجی آنها در گذشته و حال تلقی می شود . وضعیت دولتها در روابط بین الملل مشابه وضعیت فرد در اجتماع است . همانطور که لازمه بقاء فرد در اجتماع احساس آزادی و عدم ترس است ، دولت نیز برای بقاء و پایداری خود در محیط بین المللی نیازمند امنیت و آزادی عمل است ، که این آزادی عمل در صحنه داخلی به حاکمیت و در صحنه خارجی به استقلال تعبیر می شود . اگر چه امروزه با پیشرفت علوم و تکنولوژی و گسترش ارتباطات مفهوم حاکمیت و استقلال متحول شده است ، لیکن هر تعریفی که از این دو واژه ارائه شود به نحوی با موضوع امنیت دولت ارتباط پیدا می کند . اغلب پژوهشگران و متخصصین علم روابط بین